Hepatit B Virüsü Enfeksiyonu Ve Gebelik
Gebelikte hepatit B virüs (HBV) enfeksiyonun önemi ve sıklığı
Gebelikte HBV enfeksiyonu hem anne hem de bebeğe olan etkileri açısından son derece önemlidir ve çok dikkatli bir şekilde yönetilmelidir. HBV’nin anne ve bebek sağlığı üzerindeki etkileri, gebelikte HBV enfeksiyonunun seyri ve HBV’nin gebelikte tedavisi, anneden çocuğa bulaşmasının önlenmesi gibi konunun birçok önemli boyutu bulunmaktadır.
Dünyada her yıl 4-5 milyon çocuk, kronik HBV enfeksiyonu olan annelerden doğarak enfekte olmaktadır. HBV’ye karşı aşılama sonrası belirgin bir başarı sağlansa da anneden bebeğe geçiş, önemli bir bulaşma yolu olmaya devam etmektedir. Yüksek ve orta endemik bölgelerde HBV enfeksiyonunun yaklaşık %50’si perinatal veya neonatal dönemde bulaşmaktadır. Dolayısıyla anneden çocuğa bulaşmanın önlenmesi, kronik HBV yükünü azaltmaya yönelik küresel çabaların önemli bir bileşenidir. Bu açıdan anne tarama programları ve evrensel aşılanma politikaları son derece önemlidir
Gebelikte HBV enfeksiyonu açısından izlenmesi gereken yol
Tüm gebe kadınlar HBV enfeksiyonu açısından mutlaka test edilmelidir. Özellikle gebeliğin ilk üç ayında tarama (HBsAg ve anti-HBs) testleri yapılmalıdır. HBV açısından testleri negatif olan, ancak risk faktörüne sahip gebelerde doğuma yakın dönemde de testler tekrarlanmalıdır. Serolojik testleri negatif saptanan, yüksek riskli gebelere HBV aşısı uygulanmalıdır.
Gebede HBsAg pozitif saptanırsa ne yapılmalıdır ?
HBsAg pozitif saptanan bir gebede HBeAg, anti-HBe, HBV DNA, ALT düzeyleri bazal değerlerin bilinmesi açısından tetkik edilmelidir. HBV DNA ve ALT düzeylerine gebelik dönemi boyunca üç ayda bir ve üçüncü trimesterin sonuna doğru tekrar bakılmalıdır. Ayrıca hastalığın şiddeti ve diğer viral hastalıkların varlığı da araştırılmalıdır. Kronik HBV enfeksiyonu olan gebeden bebeğe virüsün bulaşmasını engellemek için doğumdan sonra 12 saat içerisinde bebeğe immünoprofilaksi uygulanması bulaşmayı yaklaşık %95 oranında önlemektedir. Bu amaçla, hepatit B hiperimmünoglobulin ile HBV aşısı uygulanmalı ve HBV aşısı üç doza (0, 1 ve 6. aylar) tamamlanmalıdır.
Anneden bebeğe bulaşma riskini azaltmak için gebeliğin 24-28. haftalarda HBV DNA testi tekrarlanmalıdır. HBV DNA >200,000 Ü/ml olan tüm gebe kadınlarda gebeliğin 24-28. haftalarında ilgili uzman kontrolünde korunma için antiviral ilaç başlanmalı ve doğumdan sonra 12 haftaya kadar devam edilmelidir.
Gebelik sırasında tedavisiz izlenen kronik HBV enfeksiyonu olan kadınlar doğum sonrası altı aya kadar alevlenme riski açısından yakından izlenmelidir. Karaciğer hastalığı ileri düzeyde olan gebelere ise gebelikte kullanımı güvenli olan ilaçlarla tedavi başlanmalıdır.
